TRAKYA POLİTİK – 19 Temmuz 2024’te kamuoyuna duyurulan “koku ve kirli hava” uyarılarının ardından bölgede beklenen düzelme yaşanmadı. Çorlu, Ergene, Çerkezköy ve Marmaraereğlisi hattında özellikle geceleri yoğunlaşan “yanık plastik/kimyasal” kokuları ve düşük hava kalitesi, 2025 kışına girilirken de devam ediyor. Son günlerde bölgedeki anlık hava kalitesi göstergeleri “orta–sağlıksız arası” seviyelere çıkarken, uzmanlar “koku”nun bizzat zararlı kirleticilerin göstergesi olduğuna dikkat çekiyor.

Hava Kalitesi Endeksi (AQI – Hava Kalitesi Endeksi) Trakya genelinde bugün de yüksek seyretti. Anlık panellere yansıyan verilere göre Çorlu 181, Edirne il merkezi 168 ile “sağlıksız”, Keşan ise 224 ile “çok sağlıksız” aralığında raporlandı. Değerler saat ve platforma göre dalgalansa da gün içinde Edirne ve Keşan’da 150–200+ bandı sık görüldü; aynı saatlerde Çorlu’da da “hassas gruplar için sağlıksız/sağlıksız” eşikleri aşıldı. Bu tablo, bölgede koku ve kirli hava kaynaklı sağlık riskinin devam ettiğini gösteriyor.

Keşan’da “saat ayarı” kararı: Soba ve kaloriferler 10.00’dan sonra, 16.00’dan önce

Edirne’nin Keşan ilçesinde hava kirliliğinin kritik seviyelere inmesi üzerine İlçe Hıfzıssıhha Meclisi yeni kısıtlamalar getirdi. Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde sobalar ve kaloriferler yalnızca sabah 10.00’dan sonra ve akşam 16.00’dan önce yakılabilecek. Ayrıca kömür torbalarının yakılması yasaklandı; ilçeye kömür girişleri denetime bağlandı ve açıktan kömür satışına izin verilmeyecek. Kararın amacı, inversiyonlu saatlerde duman ve kirletici birikimini azaltmak.

Gece vardiyası ve durgun havada tablo ağırlaşıyor

Yerel ölçümler ve uyarılar, gece saatlerinde kokunun belirgin biçimde arttığını doğruluyor. Kış aylarında inversiyon ve rüzgârsız koşulların sıklaşması, bacalardan ve açık alanlardan salınan kirleticilerin atmosferde birikmesine neden oluyor. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi’nden Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, “koku”nun aslında doğrudan hava kirleticilerin sağlık sorununa dönüşmüş hâli olduğunu vurguluyor.

Resmî denetimler yoğun ama şikâyetler bitmedi

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2025 boyunca Ergene Havzası’nda binin üzerinde denetim yaptığı ve yüzü aşkın uygunsuzluk tespit ederek cezai işlem uyguladığı açıklandı. Ancak raporlanan denetim sayısına karşın sahadaki koku ve kirlilik şikâyetlerinin sürdüğü görülüyor.

Ergene deşarj hattı ve izleme çalışmaları gündemde

2025 yazında TÜBİTAK MAM, Ergene Derin Deniz Deşarj Hattı’nın görüntülenmesi ve su kalitesi izlenmesine yönelik teknik çalışmaları duyurdu. Bölgedeki kirletici yükün izlenmesi ve şeffaf raporlanması, çevre bileşenlerinin ısrarlı talebi olmayı sürdürüyor.

Sahadaki tablo: “yanık plastik/kimyasal” kokuları

Bölgede özellikle hafta sonu/gece saatlerinde “genzi yakan kimyasal” kokulara dair sık paylaşımlar ve yerel uyarılar dikkat çekiyor. Bu şikâyetler çoğunlukla sanayi bölgelerine komşu mahallelerde yoğunlaşıyor.

Halk sağlığı açısından ne anlama geliyor?

Uzmanlara göre koku; çözücü/organik buharlar, yanma ürünleri (PM2.5/PM10) ve kükürtlü bileşikler gibi kirleticilerin habercisi. Bu karışım; astım ve KOAH gibi hassas gruplarda atakları tetikleyebilir, çocuklar ve yaşlılarda solunum semptomlarını artırabilir. Bölgesel anlık AQI verilerinde “hassas gruplar için sağlıksız” uyarıları zaman zaman görülüyor.

Acil çağrı: Şeffaf izleme ve caydırıcı yaptırım

Bölge için öne çıkan güncel adımlar şöyle özetleniyor:

• Sürekli Emisyon İzleme (SEİS) kurulu bacaların anlık verilerinin kamuya açık gösterge panellerinde yayımlanması.
• Kimyasal envanter ve iz sürme: Depodaki kimyasalın prosese girişinden atığa dönüşene kadar kaydının tutulup çapraz denetlenmesi.
• İhlalde faaliyeti durdurma: Tespit edilen uygunsuzluk giderilene kadar ilgili ünitenin çalışmasının askıya alınması.
• Kaçak deşarja teşhir: Kaçak hat/boşaltım yapan işletmelerin, gıda sahteciliğinde olduğu gibi kamuya açıklanması.
• Ergene ve Marmara için bağımsız izleme: Üniversite–TÜBİTAK–yerel yönetim işbirliğiyle bağımsız, düzenli ve herkesin erişebildiği raporlar.

Son durum: 19 Aralık 2025 itibarıyla ölçüm platformları Tekirdağ ve alt bölgelerinde AQI’nin zaman zaman 90–110 bandına çıktığını gösteriyor; bu aralık “hassas gruplar için risk” eşiğine işaret ediyor. Koku ve kirli hava şikâyetlerinin bitmediği, özellikle gece saatlerinde artarak sürdüğü teyit ediliyor. Bölge için “tehlike geçmedi”; aksine kış koşullarıyla birlikte riskin büyüdüğü değerlendiriliyor.