TÜİK’e göre Türkiye’de sadece 72 bin Suriyeli var
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan “Vatandaşlık Ülkelerine Göre Yabancı Nüfus, 2023-2024” verileri kamuoyunda büyük bir kafa karışıklığı yarattı. Açıklanan verilerde, Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfusun toplam sayısında düşüş olduğu görülürken, Suriyeli nüfusun ise 72.367 olarak belirtilmesi dikkat çekti. Oysa İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre, 2024 itibarıyla Türkiye’de 2.901.478 Suriyeli geçici koruma altında bulunuyor. Peki bu büyük fark nasıl açıklanabilir?
TÜİK’in Açıklamaları ile Gerçekler Çelişiyor
TÜİK’in yabancı nüfus verileriyle Göç İdaresi Başkanlığı’nın geçici koruma altındaki Suriyelilere dair açıkladığı rakamlar arasında büyük bir tutarsızlık bulunuyor. TÜİK’in verileri yalnızca ikamet izniyle Türkiye’de bulunan yabancıları kapsıyor olabilir. Geçici koruma statüsündeki Suriyeliler, hukuki açıdan “yabancı” olarak sayılmadıkları için bu tabloda görünmüyor olabilirler.
Ayrıca, Göç İdaresi Başkanlığı’nın açıkladığı verilere göre, bugüne kadar 238.768 Suriyeli Türk vatandaşlığına geçirilmiş durumda. Türk vatandaşlığına geçenler doğal olarak “yabancı” statüsünden çıkıyor ve TÜİK’in tablolarında yer almıyor. Ancak, bu durum bile Suriyeli nüfusun 72 bin seviyesine düşmesini açıklamaya yetmiyor.
Bir diğer önemli unsur ise gönüllü geri dönüşler. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın Ocak 2025’te yaptığı açıklamaya göre, 2017’den bu yana 792.625 Suriyeli ülkelerine geri döndü. Ancak bu sayı bile mevcut TÜİK verilerinde görülen büyük düşüşü tam olarak açıklamıyor.
TÜİK’in Verilerine Göre Türkiye’deki İlk 10 Yabancı Nüfus
TÜİK tarafından açıklanan “Vatandaşlık Ülkelerine Göre Yabancı Nüfus” tablosuna göre, Türkiye’de en çok bulunan yabancı uyruklular şu şekilde:
Sıra Ülke 2023 Nüfusu 2024 Nüfusu 1 Irak 217.476 177.988 2 Afganistan 164.131 139.251 3 Almanya 114.293 115.958 4 Türkmenistan 110.349 113.762 5 İran 101.164 95.924 6 Rusya Federasyonu 102.585 85.752 7 Azerbaycan 70.971 80.133 8 Suriye 79.952 72.367 9 Özbekistan 54.594 59.132 10 Kazakistan 44.133 44.445
Sorular Cevapsız Kaldı
TÜİK’in verileri kamuoyunda “Türkiye’de yaşayan Suriyelilerin gerçek sayısı ne kadar?” sorusunu yeniden gündeme getirdi. Eğer Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeliler gerçekten 2.9 milyon ise, TÜİK’in verilerinde neden 72.367 kişi olarak gösteriliyor?
Kamuoyunda bazı kesimler, kayıt dışı Suriyeli nüfusun daha fazla olabileceğini öne sürerken, bazı uzmanlar ise geçici koruma altındaki kişilerin farklı bir kategoride değerlendirildiğini ve bu yüzden TÜİK tablolarına yansımadığını belirtiyor.
Ancak şu bir gerçek ki, bu çelişkili veriler Türkiye’deki göç politikalarına dair şeffaflık ve veri tutarlılığı konusunda büyük soru işaretleri yaratıyor.
TÜİK veya İçişleri Bakanlığı bu veriler arasındaki farkı net bir şekilde açıklamazsa, kamuoyundaki kafa karışıklığı daha da derinleşecek gibi görünüyor. Gerçek sayılar ne? Hangi verilere güvenmeliyiz? Bu soruların yanıtlarını almak için yetkililerden şeffaf bir açıklama bekleniyor.