Marmara’da çevre zaferi!

Tekirdağ’ın Marmaraereğlisi ilçesi Sultanköy Beldesi’nde yapılması planlanan Çebi Enerji Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali ve Soğutma Suyu Derin Deniz Deşarjı projesi iptal edildi. Proje, ÇED sürecinde yaşanan tartışmalar ve çevresel etkileri nedeniyle uzun süre kamuoyunun gündemindeydi.

Son yıllarda Marmara Denizi’nde yoğun bir şekilde gözlemlenen müsilaj (deniz salyası) sorunu, bölgedeki ekosistemin kırılganlığını ve acil müdahale gerekliliğini açıkça ortaya koydu. Bu durum, denizin sıcaklık dengesi ve kimyasal yapısında oluşan değişimlerle doğrudan bağlantılıdır. Çebi Enerji Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali gibi projelerin, soğutma suyu deşarjı ile denize sıcaklık ve kimyasal yükleme yaparak müsilaj problemini daha da şiddetlendirebileceği öngörülüyordu. Uzmanlar, bu tür projelerin Marmara Denizi’nde zaten hassas olan deniz yaşamını geri dönülemez bir şekilde tahrip edebileceğine dikkat çekerek iptal kararının önemini vurguluyor.

Projenin Arka Planı neydi?

2014 yılında Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci başlatılan proje, Çebi Enerji Elektrik Üretim A.Ş. tarafından planlanmıştı. Marmara Denizi’nin kıyısında inşa edilecek olan santral, enerji üretiminde çevrim sırasında ısınan suyu denize deşarj ederek çevreye ciddi zararlar verebilirdi.

ÇED sürecinde düzenlenen halkın katılım toplantılarında, projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkı kaygılarını dile getirdi. Bunun üzerine yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda, proje için gerekli olan üretim lisansı iptal edilerek ÇED süreci sonlandırıldı.

Proje Hayata Geçseydi Neler Olacaktı?

Marmara Denizi’nin Ekosistemi Tehlikede Olacaktı
Santralden Marmara Denizi’ne sürekli olarak sıcak su boşaltılması planlanıyordu. Bu durum, deniz suyu sıcaklığını artırarak deniz ekosisteminde ciddi bozulmalara neden olabilirdi. Balık popülasyonlarının azalması ve deniz ekosisteminin dengesizleşmesi gibi sonuçlar, bölgedeki balıkçılığı büyük ölçüde olumsuz etkileyebilirdi.

Kimyasal ve Termal Kirlilik Riski
Soğutma suyu deşarjı, denize yalnızca sıcaklık değil, aynı zamanda kimyasal kirlilik de taşıyabilirdi. Bu, Marmara Denizi’nde son yıllarda sıkça gündeme gelen müsilaj (deniz salyası) sorununu daha da kötüleştirebilirdi.

Hava Kalitesi Düşecekti
Doğalgaz çevrim santralleri, karbon salınımı ve diğer zararlı gazların atmosfere yayılmasına neden olur. Bu durum, bölgedeki hava kalitesini düşürerek insan sağlığını olumsuz etkileyebilirdi.

Su Kaynakları Azalacaktı
Santralin büyük miktarda su tüketmesi, Marmaraereğlisi’nin yeraltı su kaynaklarını hızla tüketebilirdi. Bu, hem tarımsal sulama hem de içme suyu açısından ciddi bir kriz yaratabilirdi. Su kaynakları zaten azalan Tekirdağ’da böyle bir risk alınması söz konusu olamazdı. Nitekim rant uğruna yöreyi derinden sarsacak yaşamsal bir riske göz yumulmamış olundu.

Halkın ve Bilim İnsanlarının Mücadelesi

Halkın katılım toplantılarında dile getirilen endişeler, projeye ilişkin soru işaretlerini artırdı. Çevre uzmanları, Marmara Denizi’nin zaten tehdit altında olan ekosisteminin böyle bir proje ile daha da kötüleşeceğini ifade etti. Projenin ÇED sürecinde, çevreye olumsuz etkilerin değerlendirilmesi sırasında ciddi itirazlar yükseldi.

İptalin Sebebi

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) projeye ait üretim lisansını iptal etmesiyle birlikte, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin 5. maddesi gereğince ÇED süreci de sonlandırıldı. Bu karar, projenin artık yasal olarak hayata geçirilemeyeceğini netleştirdi.

Bu Kararın Önemi

Uzmanlar, bu iptal kararını çevresel hassasiyetlerin zaferi olarak değerlendiriyor. Marmara Denizi ve çevresi, son yıllarda artan kirlilik ve ekosistem sorunları nedeniyle zaten büyük bir risk altındayken, böyle bir projenin durdurulması, bölge için önemli bir kazanım olarak görülüyor.

Bu Daha Başlangıç…

Çebi Enerji Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali projesi, Marmaraereğlisi ve çevresi için büyük bir çevre felaketi olabilirdi. Ancak proje, halkın tepkileri ve yetkili kurumların değerlendirmeleri sonucunda iptal edildi. Bu karar, bölgedeki doğal yaşamı ve halk sağlığını koruma adına önemli bir dönüm noktası oldu. Çevresel duyarlılık, bir kez daha gelecek nesillerin yaşanabilir bir çevrede hayat sürmesi için en önemli unsur olarak kendini gösterdi.