“Seni çöpe atacağım POŞETE YAZIK!”

Serdar Ortaç, büyük adam. Şarkılarını severek dinlerim. Bugünlerde başımıza gelecekleri yıllar öncesinden görüp uyarmış bizim gibi fanileri…

Resmi Gazete’de yine ne olduğunu kimsenin çözemediği bir karar yayınlandı. 2 Ağustos 2023 tarihli ve 32267 numaralı Resmi Gazete’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, market poşetlerine zam yapılmış. 25 kuruş olan plastik poşetin fiyatı 38.5 kuruş olmuş.
Poşetin fiyatı zaten 2022 sonunda 38.5 kuruş olarak açıklanmıştı. Dönemin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, tüketicilerin poşete 25 kuruş ödemeye devam edeceğini açıklamıştı ve bugüne kadar poşet 25 kuruştan satılmıştı.

ŞİMDİ NE DEĞİŞTİ

Hiçbir şey! Bu kanunları, kararları, yönetmelikleri, tebliğleri yazan bürokratları tutup yeniden üniversite giriş sınavına sokmak gerek. Eğer Türkçe sınavından geçemezlerse de işten el çektirtmek gerek.
Aslında bu düzenlemenin esasında, poşet paragrafının altında yer alan akü, lastik, pil, yağ gibi maddelerin geri kazanım bedellerinde artış var. Oransal olarak iki-üç kat artış yapılmış olsa da ederde 3-5 kuruş gibi paralara denk geldiği için onun da lafını etmeye değmez! Ama bu vesileyle poşet şarkısı eşliğinde biraz daha akıl yürütebiliriz.
Mesela bundan sonra poşet parası öderken markete 25 kuruş vermeye devam mı edeceğiz yoksa artık 38.5 kuruş mu vereceğiz? Şimdi, bütün gözler Çevre Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’ye çevrildi. Sayın Özhaseki, 25 kuruşa devam mı diyecek ya da market lobisine kulak verip 38.5 kuruşu vatandaşa mı ödettirecek?
Orada-burada çıkan haberlerde, vatandaşın 25 kuruş ödemeye devam edeceği yazılıp çiziliyor ama önemli olan bakanın beyanatı, daha da önemlisi bunun bir mevzuatla düzenlenmesidir.

POŞET KAVGASI BAŞLADI

Poşete zam kararı, televizyonlardan altyazı olarak geçmeye başladığı andan itibaren marketler poşet fiyatını 38.5 kuruş yaptı zaten. Arkadaş bir de bu 38 ne, buçuk ne?
Zaten 25 kuruşu maddi olarak gören, duyan, kendisinden bir haber alan var mı son 5 seneden beri? Para sisteminde tanımlı para olarak var olan 25 kuruş bile tedavülde değilken, bu 38.5 nereden çıktı? Market zaten bu yasal olarak 38.5 kuruş olan poşet fiyatını 50 kuruşa yuvarlayacak. Diyeceksiniz ki, “Zaten harcamalar banka kartıyla yapılıyor, bozuk para derdi olmaz.”
Aklınıza gelen tek cevap bu mu şimdi?

AKLIMDA DELİ SORULAR

Bu poşet işinde herkesin aklından geçen soruları şöyle bir sıralayalım:

• Türkiye’de bir günde kaç adet poşet kullanılıyor?
• Bunların kaçı ücretli, kaçı ücretsiz olarak müşteriye veriliyor?
• Marketlerde bir yılda ne kadar poşet parası toplanıyor?
• Marketlerde kesilen poşet parasının ne kadarı devlete aktarılıyor?
• Poşet fabrikaları ne kadar vergi veriyor?
• Vatandaştan toplanan poşet parası bütçede hangi gelir kalemine kaydediliyor, hangi harcama kalemine aktarılıyor, nasıl muhasebeleştiriliyor?
  Bunları bilen varsa iki satırda anlatsın da biraz ferahlayalım şu nemli ağustos günlerinde.

BİR ÖNERİM OLACAK

Poşetle mücadelede bence sınıfta kaldık. Paralı da olsa vatandaş, poşet kullanmaya devam ediyor. Poşet sorunu bitmez. Poşet üretimini tümden yasaklamadan bu iş halledilemez. Özendirici başka tedbirler gerekir. Uzmanlar, tartışıp daha iyi fikir geliştirebilir ama benim de aklıma hemen bez torbalar geldi. Zaten bilinçli vatandaşların bir kısmı kullanıyor. Bu bez torbaları yaygınlaştıracak, özendirecek uygulamalar yapılsa… Çok mu büyük bir hayal? Vatandaş böyle bir torbayı atmaya da kıyamaz. Yeter ki hesaplı bir fiyatı olsun.